2017'DE BAŞLADI
Yani 45 yaşın altındaki tüm çalışanlar Bireysel Emeklilik Sistemi'ne alınıyor, kalmak istemeyen iki ay içerisinde çıkıyor. Tamamlayıcı emeklilik sistemi aslında özüne bakıldığında çalışanların emekli olduklarında gelirlerinde meydana gelebilecek düşmeleri önleyici bir tedbir olarak görünüyor. Türkiye'de çalışanlar emekli olduklarında iş hayatında aldıkları maaştan daha düşük bir maaş elde ediyor. Tamamlayıcı emeklilik sistemi, çalışanlara emekliliklerinde ek gelir oluşturarak, çalışma dönemlerindeki hayat standartlarını korumalarını sağlayacak.
BÜTÇEYE GÖRE BİRİKİM
Şimdi düşünülen ve tüm tarafların katılımıyla sonuçlandırılacak olan tamamlayıcı emeklilik sisteminde ise zorunluluk esas alınacak. Böylece çalışanlar kazançlarına göre bütçelerini sarsmadan birikim yapacak, buna devlet ve işveren katkısı da dahil olacak. Ayrıca tasarrufların birikeceği fonun kıdem tazminat fonuyla entegre olması her iki fonun güvence altında olmasını da sağlayacak.
YAŞ-PRİM FARKLI
Şu anda SGK sistemine giren bir kadın çalışan 58, erkek ise 61 yaşında 20 yıl prim ödeyerek emekli olabiliyor. Bireysel Emeklilik Sistemi'nde ise şu anki duruma göre 10 yıl 56 yaş tamamlandığında emeklilik olacak ve maaş ödenecek. Maaşlardan şu anda kesilen oran yüzde 3. Yani en az kesinti asgari ücrete göre, 76 lira 75 kuruş olarak uygulanıyor. Bu oranın artırılması durumunda rakam da yükselmiş olacak. Kıdem tazminatı reformu işverenleri de rahatlatacak. İşveren çalışanıyla tazminat sorunu yaşamayacak, yüklü mahkeme ve faiz masrafından kurtulacak. Tazminatı aylık ve peşin ödeyeceği için yüklü maliyetten kurtulacak. Ayrıca son brüt maaş üzerinden ödemek yerine mevcut maaştan zamana yayarak ödeyeceği için kazançlı çıkacak. Ödeyeceği primlere devlet katkısı olacak tazminat yükünün bir kısmını kamu karşılayacak.
3 AYRI KATKI VAR
Otomatik BES sistemi 3 ayrı devlet katkısı içeriyor. İşte devlet katkısı oranları:
Yatırılan primin yüzde 25'i 1.000 lira nakit Emeklilik zamanında toplam primin yüzde 5'i.10 YIL YETİYOR
KADIN
SGK EMEKLİLİĞİ: 58 yaş-7.200 gün (20 yıl) BES SİSTEMİ: 56 yaş-10 yılERKEK
SGK EMEKLİLİĞİ: 61 yaş-7.200 gün (20 yıl) BES SİSTEMİ: 56 yaş-10 yılAYLIK EN DÜŞÜK ÖDEME TUTARLARI
SİSTEM........................ EN AZ KESİNTİ
SGK....................................818,68 TL
Zorunlu BES......................... 76,75 TL
FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR - TAKVİM'E SORUN
ekonomi@takvim.com.tr
İŞVERENİN İZNİYLE İKİNCİ İŞTE ÇALIŞILABİLİR - SİZDEN GELENLER
İşçi olarak çalışan birisinin, aynı anda ikinci bir işte çalışması yasal mı? Adıma iki yerden sigorta primi yatsa sakıncası var mı? 5...129640 Nolu SMS
İş sözleşmesinde başka bir işte çalışma yasağı yoksa veya işveren işçinin başka bir işte çalışmasına izin vermiş ise işçi başka bir işte de çalışabilir. Adınıza iki yerden prim yatmasında SGK açısından sakınca yok. Ancak işverenin ikinci işinizi yapmanıza izin vermesi gerekir. Böyle bir izni yoksa işveren bunu öğrendikten itibaren 6 iş günü içinde işçinin iş sözleşmesini tazminatsız olarak sona erdirebilir. Yasal olarak ikinci işte çalışmanın ya da iki yerden prim yatmasının sakıncası yok ama işverenin izni gerekir.
EVLİLİKLE AYRILAN İŞSİZLİK MAAŞI ALAMAZ
2012-2018 yıllarında çalıştığım kurumdan evlilik tazminatı alarak ayrıldım. Yaklaşık 2 ay oldu. İşsizlik maaşından faydalanabilir miyim? Banu DURMUŞ
Evliliğinin üzerinden 1 yıl geçmeden ayrılan kadın sigortalılar, 1 yıllık çalışma süresini de doldurmuşlarsa kıdem tazminatı alabiliyorlar. Ancak bu da bir nevi istifa sayıldığından işsizlik maaşı alamıyorsunuz. İşsizlik maaşı almak için prim şartlarının dışında kendi istek ve kusurunuz dışında çıkartılmış olmanız ve SGK'ya durumun böyle bildirilmesi gerekiyor.
ZAMANAŞIMI 5 YILDIR
İş Kanunu'na göre zamanaşımı kaç yıl içinde dolar? Ben 13 yılımı doldurdum, kaç gün yıllık izin hakkım var? Ayrıca tazminatlı şekilde işten ayrılırsam, ne kadar tazminat alırım? Tazminattan kesinti olur mu? Metin KARASU
İş Kanunu'na göre ücretlerde ve tazminatlarda zaman aşımı süreleri 10 yıldan 5 yıla indirildi. 13 yıl hizmeti olan bir kişinin yıllık izin süresi 20 gündür. Tazminata hak kazanacak şekilde işten ayrılırsanız çalıştığınız her yıl için bir aylık brüt ücretiniz tutarında kıdem tazminatı alırsınız. Kıdem tazminatından damga vergisi dışında başkaca bir kesinti yapılmaz.
BORÇLANMADA İKİ FARKLI UYGULAMA
SSK giriş tarihimden önce askerlik görevimi yaptım. Nasıl hesaplama yapılır? Suat ASLAN
SSK emeklilik şartlarına göre, işe başlamadan evvel askerliği yapanların daha sonra askerlik borçlanması yapıp ödemeleri durumunda işe başlama tarihi ilk işe girişlerinden itibaren borçlanılan askerlik süresi kadar tarihin geriye çekilmesi sonucu bulunmaktadır. İlk işe girişi askerden önce olanlar borçlanarak prim günlerine ilave ettirir ancak yaş ve kademeden düşüm olmaz.
EMEKLİLİK HESABI
8 Kasım 1988'de özel bir bankada 6 sene çalıştım. 1994'te ayrılarak, askere gittim. 1 Haziran 1996 yılında SGK girişim oldu. Askerliğimi saydırabilir miyim? Hilmi UZGÖREN
Banka ve SGK hizmetlerinizi birleştirebilirsiniz. 25 yıl, 51 yaş ve 5450 gün şartlarınız var. Eğer priminiz eksik kalırsa, askerliği borçlanabilirsiniz. Onun dışında sigortadan sonra olduğu için borçlanmak yaşı geri çekmiyor. Askerlik borçlanmalarında yaşı geriye çekmek için sigortadan önce askerliğin yapılmış olması gerekiyor.
1976 doğumluyum. 2003 sigorta başlangıç tarihim. Askerliği 1997'de yaptım. Hakan UÇUK
2003 sigorta başlangıcına göre 60 yaş ve 7000 gün şartlarınız var. Bunlar tamamlanınca emekli olursunuz. Askerlik sigorta başlangıcını geri çekiyor ama başlangıç askerlik tarihi olmuyor. Ne kadar borçlanırsanız o kadar geri gidiyor. Siz askerliğin tamamını borçlansanız bile 9 Eylül 1999 öncesine dönemeyeceğiniz için şartlarınız değişmez. Bu yüzden boşuna para vermeyin.
1988 yılından girişim var. 1969 doğumluyum. 7550 günüm var. Dila ŞAHİN
İşe girdiğiniz gün ve aya göre en az 20 yıl, 44 yaş ve 5225 gün gerekiyor. Bu 45 yaş ve 5300 gün de olabilir. Priminiz her ikisi için de tamam. Yılınız da öyle. Yaşınız da dolmuş, emekli olabilirsiniz. Burada bir bayan ismi var. Eğer bu soru erkek için sorulmuşsa, o zaman yaş şartı 50-51 oluyor.
Annem 09.03.1964 doğumlu. Mayıs 1992'den Bağ-Kur başlangıcı var. İsteğe bağlı 2953 günü bulunuyor. 2004 yılından SSK sigorta başlangıcı ve 942 günü var. Sinan ÜNLÜ
Eğer SSK olarak çalışmaya devam ederse 48 yaş ve 5525 gün şartıyla emekli olur. SSK'lı çalışıp primini tamamlaması gerekir. Bağ-Kur'lu olarak primini tamamlamak isterse 7200 günü doldurması gerekir. Bu primlerle iki kurumdan da emekli olamaz.
10.07.1972 doğumluyum. İlk işe giriş tarihim 16.04.2008. Şu an da 3551 günüm var. Serpil ALPASLAN
İşe giriş tarihinize göre 58 yaşında ve 7000 gün ile emekli olursunuz.
7 Ocak 1977 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1 Ocak 1999. Askerliğim 1998 Ağustos'ta bitti. Salih ÖLÇER
25 yıl, 58 yaş ve 5975 gün şartlarınız var. Ancak 2 aylık askerlik borçlanması yaparsanız, şartlarınız 57 yaş ve 5900 gün olur ve bir yıl erken emekli olursunuz.
ekonomi@takvim.com.tr
