Türkiye'de etkisini sürdüren yağışlı havanın bazı bölgelerde sele dönüşmesi nedeniyle araçları zarar gören vatandaşlar zamanında kasko şirketine gerekli belgeler ile başvurmadıklarında tamir masraflarını cebinden karşılamak zorunda kalıyor. Araç sahiplerinin herhangi bir ödeme yapmadan tüm masrafları kasko şirketlerine karşılatmaları için ise önlerinde 3 aylık bir süre bulunuyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün hafta boyunca Marmara, Ege, Akdeniz, İç Anadolu, Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgesindeki sağanak yağışların yer yer sele dönüşebileceği uyarısı araç sahiplerini de tedirgin etti. Şiddetli yağışlar sadece sele kapılan araçları değil, düz yolda oluşan su birikintilerinin araç içlerine dolması nedeniyle de birçok aracın elektronik aksamlarına zarar veriyor. Eğer sürücüler zamanında önlem almazsa suyun yavaş yavaş zarar verdiği elektronik aksamlar bir yıl gibi kısa bir sürede sürücüye ciddi faturalar çıkarabiliyor.
BELGELEYİN
Araç sahiplerinin olası bir su baskını ile karşılaştıklarında yapması gerekenlerin başında, aracın suda zarar gördüğünü belgelemek için bulunduğu yerde fotoğrafını çekmek geliyor. Ardından kasko şirketi aranarak aracın oradan çekilmesinin talep edilmesi ya da suyun elektronik aksama daha fazla zarar vermesinin önlenmesi için sürücü tarafından aracın en yakın oto yıkama şirketinde kurutmaya alınması gerekiyor. Araç eğer kasko şirketi tarafından çekiciye alındıysa ve aracın servis garantisi devam ediyorsa, aracın servise çekilmesi istenerek, fotoğraf ve meteoroloji genel müdürlüğünden alınacak yazılar ile masrafların kasko tarafından karşılanması için talepte bulunulması gerekiyor. Aksi halde kullanıcı hatası denilerek sürücülerden tamirat bedelinin talep edilmesinin önünde hiçbir engel kalmıyor.
KURUTMA PARASI
İkinci yöntem olan sürücünün kendi başının çaresine bakmak istemesi halinde ise araç en yakın oto yıkamacıya götürülerek içindeki suyun çektirilmesi ve kurutma yaptırılması gerekiyor. Bu işlem neticesinde sürücüye 300 ila 600 lira arasında bir fatura çıkarılıyor. Her ne kadar araçta görünür şekilde su bulunmasa da aracın zeminine, direksiyon kutusuna, koltuk altlarında bulunan hava yastığı beyinciğine giren suların sistemleri bozması 1 yılı buluyor. Sadece kurutma parası ile kurtulduğunu düşünen sürücü ise kendisine tanınan 3 aylık süre içerisinde gerekli başvuruyu yapmadığında, araca göre en az 10 bin liralık masrafla başbaşa kalabiliyor.
KAÇIRAN ÖDÜYOR
3 ay içinde gerekli başvuruları yapmayan sürücülerin garantiden ya da kaskodan masrafların karşılanmasını talep etme hakları ise bulunmuyor. Aracın garantisi devam etse dahi servisler zararı sürücü kusuru olarak sayarak faturanın ödenmesini istiyor. Ciddi faturalar ile karşı karşıya kalanlar, araçlarını sanayide yaptırmak isterse de işlemler garanti dışında kalıyor.
BARIŞ ŞİMŞEK
PARA İÇİN 1 YIL ŞART/ SİZDEN GELENLER
8 aydır bir işyerinde çalışıyorum. İşveren bedelli askerlik için tazminat verip işten çıkarabilir mi? Sedat KALAV
Askerlik için ayrılacak sigortalıların kıdem tazminatı hakkı bulunuyor. Ancak tazminat alabilmek için en az 1 yıllık çalışmanız gerekiyor. 8 aylık çalışmaya karşılık maalesef kıdem tazminatı ödenmiyor.
ÇALIŞMANIZ YOKSA HAK İDDİA EDEMEZSİNİZ
1996'dan SSK numaram var. Fakat hiç ödeme yapılmamış. Şimdi işe girsem emeklilikte faydası olur mu? Havva YILMAZ
Sigortanızın geçerli olabilmesi için öncelikle kuruma bildirim yapılması gerekiyor. Ardından fiilen çalışmanız lazım. Ve tabii ki prim ödenmesi gerekiyor. Çalışmanıza rağmen priminizin ödenmemesi durumu varsa bunun için SGK'ya başvurabilirsiniz. Ancak numara alınmasına rağmen hiç çalışmadıysanız orada bir hak iddia edemiyorsunuz.
ŞİRKET SAHİBİNE RAPOR PARASI YOK
Bağ-Kur'luyum, 2016'da doğum yaptım. Şirket sahibi göründüğüm için bana para ödenmeyeceği söylendi. Detaylı bilgi verebilir misiniz? Filiz YAMAN
Doğum parasından kastınız her çocuk için verilen altın parası ise bunun için sigortalı olmaya gerek yok. Ancak rapor parası yani geçici işgörmezlik ödeneği ise burada bazı sınırlar söz konusu. Yani doğum öncesi 8, sonrası 8 olmak üzere 16 haftalık rapor parası kadın sigortalılara ödeniyor. Bunu alanlar, bir işverene bağlı olarak çalışan SSK'lı kadınlar, Bağ-Kur'lu muhtarlar, tarım Bağ-Kur'lular gelir vergisi mükellefi olan Bağ- Kur'lular yani esnaf Bağ- Kur'lular. Şirket sahibi ve ortakları ise maalesef alamamaktadır. Oysa arada bir fark bulunmamasına rağmen maalesef uygulama böyle.
BORÇLANMAYA GEREK YOK
1991 yılı SGK girişim var. 1995 yılında askere gittim. 18 ay askerlik yaptım. Günüm emeklilik için yeterli, emekli maaşımı artırmak için askerlik borçlanmasını yapsam maaşım yükselir mi? Askerlik borçlanmasını hangi rakamdan yapsam maaşıma etki eder? Cengiz KÜÇÜK
Gününüz tamamsa ve askerlik sigortadan sonra ise borçlanma yapmaya gerek olmadığını düşünüyorum. Ancak mutlaka yapacağım diyorsanız ve durumunuz da müsait ise tavandan ödemeniz gerekir ki emekli maaşına katkı yapsın. Bunun için de asgari ücretin 7.5 katı olarak ödenmesi lazım. 18 ay için ödenecek rakam 87 bin 674 lira 40 kuruş. Bunun yapacağı katkı ödeyeceğiniz para kadar olmayacaktır.
EMEKLİ ÇALIŞANLARIN HAKLARI AYNI
4 yıldır emekli ve sigortalı çalışıyorum. İşten ayrılırsam tazminatımı nasıl alabilirim? Ayşe YEGİN
Emekli olduktan sonra çalışmanın önünde bir engel yok. Emekli çalışanların izin ve kıdem tazminatı gibi hakları konusunda diğer çalışanlardan bir farkı bulunmuyor. Bu yüzden tazminatınızı alabilmeniz için kendi istek ve kusurunuz dışında işten çıkartılmanız gerekiyor.
4 YILLIK ÇALIŞMA İÇİN İHBAR 8 HAFTA
Banka özel sigortasına tabiyim. Bir yıl dolunca yıllık izindeyken ayrılıp, devlet memurluğuna başlasam sıkıntı olur mu? İzindeyken sigortalı olduğum için Emekli Sandığı'na bağlı sigortalı olamaz mıyım? Aynı anda iki yerde sigortalı gözükür müyüm? Raşit KORKMAZ
Siz istifa dilekçenizi verdiğiniz andan itibaren prim ödemeleriniz durdurulur ve çıkış işleminiz yapılır. Böylece iki yerde sigortalı olarak görünmezsiniz. İzindeyken de çıkış işlemleriniz yapılabilir. Bu arada ihbar süresine uymadığınız için işveren ihbar tazminatını sizden talep edebilir. 4 yıllık çalışma için ihbar süresi 8 haftadır.
EMEKLİLİK HESABI
Bedelli askerlik yapanlar askerlik borçlanması yapabilir mi? Sigorta başlangıcım 01.12.1995. Doğum tarihim 12.09.1974. 4900 gün primim var. Ahmet KILIÇOĞLU
Zorunlu olarak yapılan askerlik süreleri borçlanılabiliyor. Ancak 1 aylık borçlanma size çok bir şey kazandırmayabilir. Ancak hukuken borçlanma imkanınız var.
1982 sigorta başlangıç tarihim. 1105 günüm var. 3 çocuktan da borçlanırsam 3600 günden emekli olabilir miyim? Nurcan BERER
3 çocuk 2160 gün kazandırır. Siz 2500 gün borçlanarak 3600'ü tamamlayıp 58 yaşında emekli olabilirsiniz.
1960 doğumluyum. 1983 ilk SSK girişim. Askerlik borçlanması ile 3600 günü tamamlasam, ne zaman emekli olurum? Düzgün BEYAZ
60 yaşında emekli olursunuz.
1997'de staj gördüm. 2002'de memurluğa başladım. Hakan SEZİKLİ
Staj başlangıcı emeklilik hesabında kullanılamıyor. Memuriyete giriş tarihinize göre 25 yıl ve 60 yaş şartıyla emekli olursunuz.
FARUK ERDEM SORULARINIZI YANITLIYOR - TAKVİM'E SORUN
ekonomi@takvim.com.tr
