4 GÜN SÜRE EKLENİYOR
Yani 20 gün izni olan bir çalışan bunun 10 gününü kullandıktan sonra kalan 10 günü isterse 1'er gün olarak 10 parça halinde bile kullanabiliyor. Hatta bayram tatillerinden 1 gün önce bu izni kullanıp tatili 9 güne bile tamamlayabiliyor. Bugün size çok fazla çalışanın bilmediği bir izin hakkından daha bahsetmek istiyorum. Bu hak sayesinde izninizi 4 güne kadar artırabilirsiniz. Yıllık izninde işyerinin kurulu bulunduğu il sınırları dışına çıkan çalışanlara, talepleri halinde 4 güne kadar yol izni veriliyor. Buradaki tek fark, bu yol izninin ücretsiz olmasıdır. Yani maaşınızdan düşülüyor. İl dışında olduğunuzu belgelemeniz önem taşıyor. Buna dikkat edin. Eğer yol izni alıp şehir dışına çıkmazsanız, işverenin eline sizi tazminatsız olarak atma hakkı da geçiyor.
PARA ÖDENİYOR
İzne çıkan çalışana isterse işveren tarafından avans da ödeniyor. Yasalar izne giden çalışana bu süre içinde hak ettiği ücret ve benzer haklarının peşin ya da avans olarak ödenmesini zorunlu kılıyor. Yani siz ayın 15'inde izne çıkacaksanız bu 15 günlük ücretinizi ay başını beklemeden izne çıkarken peşin olarak alabilirsiniz.
1 YIL ŞARTI
TÜM çalışanların senelik izin hakkı vazgeçilmez bir hak. İşçilerin yıllık izin için en az 1 yıl çalışmaları gerekiyor. 1-5 yıl arası çalışanlar 14 gün, 5-15 yıl arası 20 gün, 15 yıl ve daha fazlası için 26 gün izne hak kazanılır. 50 yaş üstü ve 18 yaş altı çalışanların izinleri 20 günden az olamıyor. Yeraltı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri 4'er gün artırılarak uygulanıyor. Yıllık izin için gerekli 1 yıl hesaplanırken işyerinde bulunulan tüm zamanlar dikkate alınır. Yani deneme süresi de bu 1 yıla dahil edilir. Doğum izni gibi yasal izinler de 1 yıllık sürenin hesabına katılır.
FARUK ERDEM SORULARINIZI CEVAPLIYOR - TAKVİM'E SORUN
ekonomi@takvim.com.tr
ÜCRET BİRLEŞTİRMESİ MAAŞINIZI ARTIRIR
Bir kurumda SGK'lı çalışırken ikinci kurumdaysa düşük ücretli çalışıyorum. İkinci kurumda da SGK'lı olmalı mıyım? Ayhan YELALDI
İki kurumda da sigortalı olmanızın önünde yasal bir engel yok. Ayrıca nerede çalışırsak çalışalım mutlaka kayıtlı yani sigortalı olmasına özen gösterelim. İkinci kurumda maaşınızın düşük olmasının da bir zararı yok. İki ücret birleştirilir ve sizin prime esas kazancınız yükselmiş olur, bu da emekli maaşını artırır.
BELGELERİ SAKLAYIN
Çalıştığım işyeri fazla mesai ve asgari ücret fazlasını elden veriyor. Emekli olurken veya işten çıkartıldığımda alacağım ücret nasıl hesaplanır? (İsmi saklı)
Ben buna gizli kayıt dışılık diyorum ki birçok yerde bu yapılıyor. Son dönemde denetimlerle ve ALO 170 sayesinde azalıyor. Burada hem devletten vergi-prim kaçırılıyor hem de işçinin geleceği çalınıyor. Sizin kıdem tazminatınız da SGK'ya bildirilen resmi rakamdan yani asgari ücretten hesaplanır. Ancak fazla aldığınıza dair bilgi ve belgeleri saklayın, arabulucuya gittiğinizde sunarsınız.
İHBAR TAZMİNATI HAKKINIZ
Özel sektördeki beyaz yaka bir çalışan emekli olurken ihbar tazminatı alabilir mi? 1989 yılından beri aynı şirkette çalışmaktayım. İlhami BOZKURT
İhbar tazminati işverenin işçiyi ihbar süresine uymadan çıkarttığı durumlarda ya da çalışanın ihbar süresine uymadan istifa ettiği durumlarda ortaya çıkıyor. Emeklilik için ayrılacağınızdan dolayı sizin çıkartılma durumunuz da olmuyor. Bu durumda kıdem tazminatınızı tabii 1 yılı doldurduysanız alırsınız, ancak ihbar tazminatınızı alamazsınız.
EMEKLİ MAAŞINA HACİZ KONULAMAZ
İşçi emeklisiyim. SSK'ya borcum bulunuyor. Acaba emeklilik maaşım kesintiye uğrar mı? Kemal DÖNERTAŞ
Tam ne borcu olduğunu söylememişsiniz. İşçi emeklisi ise prim borcu değildir, çünkü prim borcu kendi hesabına çalışan kişilerde oluyor. Zaten kuruma borcu olanlar emekli olamıyorlar. Başka bir borç ise Sosyal Güvenlik Kurumu bu alacağını emekli maaşından tahsil edebilir. Emekli maaşlarına haciz konulamıyor. Sadece nafaka ve SGK alacakları istisna tutuluyor.
EMEKLİLİK HESABI
Doğum tarihim 11.09.1969, ilk işe giriş tarihim 21.09.2007. Prim gün sayım 2402. Ayşe SEL
Emeklilik için 58 yaş ve 7000 gün prim ödeme şartlarınız bulunuyor. Kısmi emeklilikte ise 4500 gün ve 25 yıl şartı var.
İlk işe 1993 yılında başladım, o zamandan 510 gün primim var. Tekrar 2006 yılında işe başladım. 01.11.2006'dan şu ana kadar 4511 prim günüm oldu. Toplam prim günüm 5021. Adem BAYRAM
1993 yılında fiilen çalışmanız varsa emeklilik hesabınız oradan yapılacak. Buna göre de 25 yıl, 54 yaş ve 5675 gün gerekiyor. Yılınız tamam, priminiz eksik. Yaşınızı yazmamışsınız. Bu 2 şart da tamamlanınca emekli olursunuz.
1965 doğumluyum. 2030 gün primim var. 18 ay askerlik yaptım. Bunu borçlanarak emeklilik imkanım var mı veya başka yoldan hemen nasıl emekli olabilirim? Mehmet ŞAHİNTÜRK
Bu primin ne zaman yatırıldığı önemli. Eğer 9 Eylül 1999 öncesinde ise sigortanız, askerlik ve bu prim size yetmez. En az 3600 gün ve 60 yaş gerekir. Bu primle emekli olamazsınız.
28.05.1979 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 1 Ekim 1998. Kasım 1999'da askere gittim. Mayıs 2001'de terhis oldum. 4995 gün primim var. Askerliğimi ödersem ne zaman emekli olurum? Şevket AKTAŞ
25 yıl, 57 yaş ve 5900 gün şartlarınız var. Askerlik sigortadan sonra olduğu için emeklilik şartlarını değiştirmez. Eğer çalışma imkanınız yoksa askerlik ile prim kazanabilirsiniz ancak çalışıyorsanız boşuna para ödemeyin.
1982 doğumluyum. Sigorta girişim 1998 ama 2000 yılına kadar hiç ödemem yok. 2000 yılında prim ödemelerim başlıyor. Hangi yıl emeklilik hesabımda başlangıç sayılıyor. Sinan ÇOBAN
Prim ödemelerinizin yapıldığı tarihten itibaren hesaplama yapılacak ve buna göre de 60 yaş ve 7000 gün şartlarınız var.
