Yargı reformu son durum: Af yasası çıktı mı? Af yasası ne zaman çıkacak ve kimleri kapsıyor?

Yargı reformundaki son durum milyonlarca vatandaş tarafından yakından takip ediliyor. Mahkum ve mahkum yakınlarını yakından ilgilendiren af yasası ve ceza indirimi hakkındaki son durum da merakla araştırılıyor. Son olarak TBMM Genel Kurulunda, yargı reformu paketinin ilk 10 maddesi kabul edildi. Baro levhasına kayıtlı ve en az 15 yıl kıdemi bulunan avukatlara hususi damgalı pasaport verilecek. Avukatlık staj ve noterlik staj başvurularında Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı'nda başarılı olma şartları aranacak. Peki, af yasası çıktı mı? Af yasası ne zaman çıkacak ve kimleri kapsıyor?

Giriş Tarihi 10 Ekim 2019, 23:00 Güncelleme 10 Ekim 2019, 23:11
Yargı reformu son durum: Af yasası çıktı mı? Af yasası ne zaman çıkacak ve kimleri kapsıyor?

İÇİNDEKİLER

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılmasıyla birlikte af yasasındaki son durum mahkum ve mahkum yakınları tarafından merakla takip ediliyor. Son olarak TBMM Genel Kurulunda, Yargı Reformu Strateji Belgesi kapsamında düzenlemeler içeren Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmelerine devam edildi. Peki, af yasası çıktı mı? Af yasası ne zaman çıkacak ve kimleri kapsıyor? İşte af yasasında son durum...

AF YASASI NE ZAMAN ÇIKACAK?

AK Parti Grup Başkanvekili Mehmet Muş da konuyla ilgili "Birden fazla paketimiz olacak. Ceza İnfaz Kanunu'nda da değişiklik öngören bir çalışmamız söz konusu. Orada çalışmalarımız yürüyor. Bittikçe, orada süreç devam ettikçe onu da sizlerle paylaşacağız." şeklinde açıklamada bulundu.

YARGI REFORMUNUN İLK 10 MADDESİ KABUL EDİLDİ

Kabul edilen maddelere göre, baro levhasına kayıtlı ve en az 15 yıl kıdemi bulunan avukatlara hususi damgalı pasaport verilecek. Ancak avukatların haklarında, Türk Ceza Kanunu'nda belirtilen suçlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan dolayı soruşturma veya kovuşturma bulunmaması şartı aranacak.

Haklarındaki idari veya adli işlemler lehine sonuçlansa da pasaportları iptal edilenler veya pasaport verilmesi talepleri reddedilenlere, belirli koşulların bulunması durumunda kolluk birimlerince yapılacak araştırma sonucuna göre İçişleri Bakanlığınca pasaportları verilebilecek.

Düzenlemeden, OHAL kapsamında kabul edilen kanunlar uyarınca kamu görevinden çıkarılmaları veya rütbelerinin alınması nedeniyle pasaportları iptal edilenler, OHAL Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin KHK'nin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun'un 5. maddesi ve 375 sayılı KHK'nin geçici 35. maddesi uyarınca pasaportları iptal edilenler, mahkemelerce yurt dışına çıkmaları yasaklananlar hariç olmak üzere pasaportları iptal edilenler ile haklarında pasaport verilmemesine yönelik idari işlem tesis edilmiş olanlar yararlanacak. Ancak haklarında aynı nedenlerden dolayı; devam etmekte olan herhangi bir idari veya adli soruşturma veya kovuşturma bulunmaması, kovuşturmaya yer olmadığına, beraatine, ceza verilmesine yer olmadığına, davanın reddine veya düşmesine karar verilmesi, mahkumiyet kararı bulunanlardan cezasının tümüyle infaz edilmesi veya ertelenmesi, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesi şartları aranacak.

HUKUK MESLEKLERİNE GİRİŞ SINAVI

Avukatlık staj ve noterlik staj başvurularında Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı'nda başarılı olma şartları aranacak.

İlgili kanunlarda belirtilen şartlara ek olarak; hakim adaylığı sınavına girmek ve avukatlık veya noterlik stajına başlamak için Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı'nda veya İdari Yargı Ön Sınavı'nda başarılı olmak şartı gerekecek. 

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı'na, hukuk fakültesinden mezun olanlar ile yabancı bir hukuk fakültesini bitirip de Türkiye'deki hukuk fakülteleri programlarına göre eksik kalan derslerden sınava girip başarılı olmak suretiyle denklik belgesi alanlar girebilecek. Sınav yılda en az bir defa yapılacak.

İdari Yargı Ön Sınavı'na, hukuk bilgisine programlarında yeterince yer veren siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarında en az 4 yıllık yükseköğrenim yapmış veya bunlara denkliği kabul edilmiş yabancı öğretim kurumlarından mezun olanlar girebilecek. Sınav, 2 yılda en az bir defa olacak şekilde diğer sınav gibi Adalet Bakanlığı ile imzalanacak protokole göre Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezince (ÖSYM) yapılacak.

Sınavlar test şeklinde olacak, en az 100 soru yöneltilecek ve 100 puan üzerinden en az 70 puan alanlar başarılı sayılacak.

3 AY İÇİNDE KARARA BAĞLANACAK

Aynı veya farklı bölge idare mahkemesi dairelerince benzer olaylarda verilen kesin nitelikteki kararlar arasındaki aykırılık veya uyuşmazlığın giderilmesine ilişkin gerekçeli istemler, uyuşmazlığın konusuna göre Danıştay İdari veya Vergi Dava Daireleri kurullarınca 3 ay içinde karara bağlanacak.

Aykırılık veya uyuşmazlığın giderilmesine ilişkin olarak verilen kararlar kesin nitelikte olacak.

Kanunla hukuk yargılamasında uygulanan ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla duruşma icrasına dair hükümler, idari yargıda da uygulanacak.

ADAY SAYISININ YÜZDE 20'SİNİ GEÇEMEYECEK

İdari yargı hakim adaylığına hukuk fakültesi mezunu olmayanlar arasından yapılacak atamalarda, alan ve sayı sınırlaması getiriliyor. Siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarından mezun olanlar, hakim adaylığına atanabilecek. Ancak bu kişilerden atananların sayısı, her dönemde atanacak toplam aday sayısının yüzde 20'sini geçemeyecek.

Hukuk fakültesi mezunlarının Adli veya İdari Yargı Hakim Adaylığı Yazılı Yarışma Sınavı'na girebilmeleri için Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı'nda; hukuk fakültesi mezunu olmayanların İdari Yargı Hakim Adaylığı Yazılı Yarışma Sınavı'na girebilmeleri için İdari Yargı Ön Sınavı'nda başarılı olmaları gerekecek.

Adli yargı hakim adaylığı yazılı yarışma sınavı alan bilgisi konuları arasında iş hukuku da yer alacak.

MÜLAKAT KURULU 7 ÜYEDEN OLUŞACAK

Mülakat Kurulunun üye sayısı 5'ten 7'ye çıkarılacak, Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Sekreteri ile Türkiye Adalet Akademisi Danışma Kurulundan bir üye de kurulda bulunacak.

Türkiye Adalet Akademisi Danışma Kurulunda; Yargıtay veya Danıştay mensubunun birden fazla olması halinde bu kişiler arasından, Yargıtay veya Danıştay mensubu bulunmaması halinde kurulda görev yapan hakim ve savcılar arasından her sınav için Danışma Kurulunca, üye tam sayısının salt çoğunluğunun gizli oyuyla, sınavın türüne göre bir asıl üye Mülakat Kuruluna seçilecek.

Teklifin 10. maddesinin kabul edilmesinin ardından, Danışma Kurulu önerisi görüşüldü. Kabul edilen öneriye göre, yarın teklifin görüşmelerine devam etmesi kararı alınan Genel Kurul, toplanmayacak.

TBMM Başkanvekili Levent Gök, kabul edilen Danışma Kurulu önerisi gereğince, birleşimi 15 Ekim Salı günü saat 15.00'te toplanmak üzere kapattı.

AF YASASINDA SON DURUM

AK Parti Grup Başkanı Naci Bostancı; Yargı Reformu Stratejisi'ndeki hedefleri hayata geçirmek için çalışmalara başladıklarını ifade etti. Bostancı; "Yargı paketi için muhalefetle iyi bir çalışma yürütmek istiyoruz, ortak bir konsensusla paketin geçmesinden yanayız."

Ayrıca AK Parti Grup Başkanvekili Mehmet Muş da konuyla ilgili şu ifadelerde bulundu; "Ceza İnfaz Yasası'nda bir değişikliğin gündeme gelmesi bekleniyordu? Zamanlama var mı?" sorusu üzerine Muş, "Birden fazla paketimiz olacak. Ceza İnfaz Kanunu'nda da değişiklik öngören bir çalışmamız söz konusu. Orada çalışmalarımız yürüyor. Bittikçe, orada süreç devam ettikçe onu da sizlerle paylaşacağız." dedi.

ORTAK MUTABAKAT ARANIYOR

Cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlü sayısındaki fazlalığa da değinen Bostancı, "Cezaevlerindeki insan sayısı 300 bine ulaşmış görünüyor. Cezaların infazına ilişkin Meclis'te bu konuda ortak mutabakatın çıkmasını umuyoruz" değerlendirmesini yaptı.

O SUÇLARI KAPSAMAYACAK!

Çalışma bir genel af niteliğinde değil, şartlı salıverilme ve denetimli serbestliğin yeniden düzenlenmesi ile özel infaz uygulamalarının getirilmesini içeren bir kanun teklifi olacak. Yeni çalışma terör, tecavüz, kadın ve çocuğa şiddet ve istismar suçlarını kapsamayacak. Ancak infaz rejimi uyarınca adli suçlarda cezanın yüzde 66'sının yatılmasında değişikliğe gidilerek bu oran yüzde 50'ye çekilecek.

Yani cezaevinde kalma süresi kısalacak. Çalışmada çocuklu kadın mahkumların cezalarının ev hapsine dönüşmesini sağlayacak bazı düzenlemelere de yer veriliyor.

AF YASASI VE CEZA İNDİRİMİ KİMLERİ KAPSAYACAK?

Yapılan açıklamalara göre yeni çalışma terör, tecavüz, kadın ve çocuğa şiddet ve istismar suçlarını kapsamayacak.

Düzenleme çalışmaları geçtiğimiz aylarda başlasa da Meclis'in tatile girmesiyle birlikte konunun yasalaşması yeni döneme kalmıştı. Ekim ayında TBMM'nin yeniden açılmasının ardından gündeme gelecek ilk konulardan birinin ceza infaz düzenlemesi olacak. Yani, af yasasının Ekim ayında çıkması bekleniyor.