Lezzet geleneği bulgur

Dünyanın en eski besinlerinden biri olan bulgur, Türk mutfağının da vazgeçilmezlerinden. Geleneksel lezzetimiz bulgurun zengin besin içeriği ve uzun süre tok tutma özelliği ise onu Ramazan için en ideal yiyecekler listesinde üst sıralara taşıyor...

Kaynak GAZETE Giriş Tarihi 22 Mayıs 2019 Güncelleme 22 Mayıs 2019, 07:58
Lezzet geleneği bulgur

İÇİNDEKİLER

Bazı kültürlerde "altın pilav" olarak da adlandırılan ve insanlar tarafından işlenen en kadim besinlerinden biri olan bulgur, geniş kullanım alanı ile Türk mutfağında da çorbadan köfteye, dolmadan pilavdan dek sayısız yemeğe lezzet katar. Bulgur, buğdayın kaynatılıp, kurutulduktan sonra kabuğunun alınıp çeşidine göre farklı ebatlarda kırılması ile elde ediliyor. Bu işlem ise temel olarak değişmeden binyıllardır aynı şekilde devam ediyor. Üretimi sırasında pişirme işleminden geçen bulgurun, pişirme suyunda çözülen vitamin ve diğer besin maddeleri yeniden buğday tanelerinin içine emildiğinden besin kaybı olmaz. Bulgur kalsiyum, çinko, magnezyum, potasyum, krom, demir, fosfor, mineralleri ve A, C, E, K, B6 ve B12 vitaminleri ve lif açısından zengindir. Bulgurun besin değeri diğer tahıllara göre daha yüksektir. İçeriğindeki protein, kalsiyum, potasyum ve fosfor pirinçten daha yüksek, B vitaminleri ve demir miktarı ise pirinç ve makarnadan 3-5 kat fazladır. Sayısız faydası ile bulgur, Ramazan sofralarında mutlaka yer alması gereken besinlerden. Bulgur uzun sürede sindirildiği, kana yavaş geçtiği, kan şekerini bir anda değil yavaş yavaş yükselttiği ve tokluk hissi verip acıkmayı geciktirdiği için oruç tutanlar için en ideal yiyeceklerin ilk sırasında sayılıyor. Ayrıca kuru baklagillerle tüketildiğinde, ete yakın yüksek kaliteli protein sağlıyor. Bulgur çorbalara ve salatalara eklenerek hem iftar hem de sahurda tüketilebilir. Pilavı da hem iftar hem de sahur sofralarında yer alabilir. Ayrıca dolma, sarma ve hamur işlerinin besin değerini attırmak için içlerine ilave edilebilir.

SAĞLIK DEPOSU
Bağışıklık sistemini güçlendirir.
Enerji verir.
Sinir ve sindirim sistemine yardım eder.
Kolesterolü düşürür.
Bağırsakları düzenler.
Mide ve bağırsak kanserine karşı koruyucudur.
Çocukların kemik ve kas gelişimine faydalıdır.
Besin emilimini hızlandırır.
Kan hücrelerinin sağlığını korur.
İçeriğindeki folik asitten dolayı hamile kadınlar ve çocuklar için yararlıdır.

TÜRKİYE'NİN GÜVENDİĞİ TARİFLERİN ADRESİ SOFRA DERGİSİ'NDEN RAMAZAN MENÜSÜ:
Mantarlı sebze çorbası
Bulgurlu kırmızıbiber dolması
Kınnap kebabı
Kuru domatesli ve mantarlı bulgur pilavı
Karışık meyve tatlısı



BULGURLU KIRMIZIBİBER DOLMASI 6-8 KİŞİLİK
■ 1 KG ORTA BOY KIRMIZIBİBER
■ 300 GRAM KIYMA
■ 1 SU BARDAĞI PİLAVLIK BULGUR
■ 1 TÜRK KAHVESİ FİNCANI PİRİNÇ
■ 1 ADET BÜYÜK BOY SOĞAN
■ YARIM DEMET KIYILMIŞ DEREOTU
■ 1 ÇORBA KAŞIĞI SALÇA
■ 8-10 ADET KURUTULMUŞ DOMATES
■ 2 SU BARDAĞI SICAK SU
■ 2 ÇORBA KAŞIĞI TEREYAĞI
■ TUZ, KARABİBER

Kırmızıbiberlerin üst kısımlarını kapak şeklinde çıkarıp içlerini temizleyin. Bulgur ve pirinci yıkayıp süzün. Kıymayı geniş bir kaba alıp üzerine bulgur, pirinç, ince kıyılmış soğan, dereotu, salça, tuz ve karabiber ekleyip karıştırın. Hazırladığınız harcı, biberlerin içine doldurun. Ağızlarını kurutulmuş domatesle kapatın ve tencereye yerleştirin. Sıcak suyu üzerine gezdirin. Küçük parçalar halinde kestiğiniz tereyağını tencereye katın. 1 çay kaşığı tuz serpin. 20-25 dakika pişirip servis yapın.

MANTARLI SEBZE ÇORBASI 6 KİŞİLİK
■ 15-20 ADET MANTAR
■ 1 ADET HAVUÇ
■ 1 ADET ACI KIRMIZIBİBER
■ 3 DAL TAZE SOĞAN
■ 1 SU BARDAĞI BEZELYE
■ YARIM ÇAY BARDAĞI AYÇIÇEK YAĞI
■ 1 ÇORBA KAŞIĞI INCE KIYILMIŞ ZENCEFIL
■ 5 SU BARDAĞI SU
■ 1 SU BARDAĞI SÜT
■ 1 SU BARDAĞI KREMA
■ TUZ, KARABIBER

HAVUÇ ve kırmızıbiberi temizleyip uzun şeritler halinde doğrayın. Mantarı dilimleyin. Soğanları halka doğrayın. Yağı bir tencereye alıp, tüm sebzeleri ve zencefili üzerine ekleyip, kavurun. Tuz ve karabiberini ayarlayın. Suyu ekleyip, kapağı kapalı olarak sebzeler yumuşayana dek pişirin. Süt ve kremayı ayrı bir yerde karıştırıp tencereye ekleyin. Bir-iki taşım daha kaynatıp ocaktan alın.


KINNAP KEBABI 6-8 KİŞİLİK
■ 700 GRAM KUŞBAŞI DANA ETI
■ 500 GRAM ARPACIK SOĞAN
■ 3'ER ADET ÇARLISTON VE KIRMIZI BIBER
■ 3 ADET PATLICAN
■ 4 ADET DOMATES
■ 1 ÇAY BARDAĞI AYÇIÇEK YAĞI
■ TUZ, KARABIBER

SEBZELERI DIZMEK IÇIN:
■ 2 METRE PAMUKLU IP
■ 1 ADET YORGAN IĞNESI

SEBZELERI ayıklayıp etlerle aynı büyüklüklerde doğrayın. Arpacık soğanları temizleyin. Üzerine tuz, karabiber ve yağ ekleyerek hepsini karıştırın. Daha sonra iğne yardımıyla sebzeleri ve etleri ipe sırasıyla dizip döndürerek tepsiye yerleştirin. Tepsinin üzerini önce pişirme kağıdı sonra alüminyum folyo ile sıkıca kapatın. Önceden ısınmış 200 derece fırında 25 dakika pişirin. Daha sonra tepsinin üzerindekileri kaldırarak sebzelerin ve etlerin üzeri kızarana kadar pişirmeye devam edin. Tepsiyi fırından alın. Kebabı dizdiğiniz ipi 30 cm'lik parçalar halinde kesip sıcak olarak servis yapın.



KURU DOMATESLI VE
MANTARLI BULGUR PILAVI 6 KİŞİLİK
■ 3 SU BARDAĞI PILAVLIK BULGUR
■ 10 ADET KURU DOMATES
■ 15 ADET KÜÇÜK BOY MANTAR
■ 2 ADET SOĞAN
■ 3 ÇORBA KAŞIĞI TEREYAĞI
■ 1 ÇORBA KAŞIĞI DOMATES SALÇASI
■ 1 ÇORBA KAŞIĞI BIBER SALÇASI
■ 3 SU BARDAĞI ET SUYU
■ YARIM SU BARDAĞI KAPARI
■ TUZ, KARABIBER, KIMYON

KURU domates ve mantarı dilimleyin. Kuru domatesi 15 dakika ılık suda bekletip, süzün. Soğanı yemeklik doğrayın. Tereyağını bir tencereye alıp soğanı rengi dönene dek kavurun. Üzerine mantarı ekleyin ve birlikte bir-iki dakika daha kavurun. Ocağı kısıp üzerine bulguru ekleyin. 2-3 dakika karıştırarak kavurun ve salçaları katın. Bir-iki dakika karıştırdıktan sonra 3 su bardağı sıcak et suyu ekleyin. Kaynamaya başlayınca ocağı kısıp, kuru domates, kapari, tuz, karabiber ve kimyon katın. Tencerenin kapağını kapatıp, pilav suyunu tamamen çekene dek pişirin. Ocağı kapatıp, tencerenin üzerine kağıt havlu koyun. 10 dakika demlendirdikten sonra servis yapın.

KARIŞIK MEYVE TATLISI 6 KİŞİLİK
■ 2'ŞER ADET ŞEFTALI VE ARMUT
■ 5 ADET ANJELIK ERIK
■ 1 ÇAY BARDAĞI TOZŞEKER
■ 1 SU BARDAĞI SU
■ 3 ÇORBA KAŞIĞI MISIR NIŞASTASI

■ SÜSLEMEK IÇIN:
■ ÜZÜM

MEYVELERİ yıkayıp, çekirdek yataklarını çıkarın ve kabuklu olarak dilimleyin. Geniş ve yayvan bir tencereye alıp, üzerine tozşeker ve yarım su bardağı su ilave edin. Orta ateşte 5 dakika pişirin. Ayrı bir yerde nişastayı kalan yarım su bardağı su ile açıp, tencereye ilave edin ve hafifçe karıştırın. Kaynamaya başlayınca ocaktan alıp, servis tabaklarına veya kuplara pay edin. Soğuyunca, üzüm taneleri ekleyip, servis yapın.


HAZIRLAYAN: Sofra Dergisi Yazı İşleri Müdürü İlknur Mine Nartop