Tromboz nedir?
Tromboz, kalp-damar sistemi içinde 'istenmeyen bir pıhtı oluşumu' demektir. Normal şartlarda aslında tromboz hayat kurtarır bir savunma mekanizmasıdır. Örneğin; trafik kazası geçiren birinin birçok yeri yaralandığında kan pıhtılaşır. Normalde trombozun vücutta oluşabilmesi için ciddi bir hasar olmalıdır. Bir insanın damarında durup dururken tromboz oluşursa, bu felaketle sonuçlanır. Ölüme ve organ kaybına bile neden olur.
Klasik check-up'larla tromboz teşhis edilebilir mi?
Tromboz, gençlerde ani bir şekilde ortaya çıkar. Checkup'lar içinde bunların tarama testleri yer almaz. Ancak ataktan sonra nedeni bulunabilir. Ailesinde ve birinci derece akrabalarında, tromboz atakları görülen kişiler risk grubunda olduğu için onlara test yapılabilir.
Tromboz, kan sayımı ile anlaşılabilir mi?
Genetik ve sonradan edinilen trombozların nedenini basit kan testleri ile öğrenmek mümkündür. Ama bu testlerin trombozla bağı olan kişilere yapılması daha doğrudur. Zaten testler pahalıdır ve gereksiz tedaviye neden olur.
Testi kimlere öneriyorsunuz?
40 yaşından önce tromboz geçirmiş hastalara, tekrarlayan tromboz atakları olanlara ve ailesinde ciddi tromboz atakları bulunan kişilere öneriyorum. Bu arada hamilelikte tekrarlayan düşükleri olanlara özellikle tavsiye ediyorum.
TROMBOZ DAVETİYELERi
-Genetik
-Diyabet
-Hiperkolesterol
-Romatizma
-Kanser
-Doğum kontrol ilaçları
-Ağır ameliyat
-Uzun yolculuklar
-Gebelik
-Ciddi kazalar
KAN BAĞIŞLAMAK YARARLI MI?
Tromboz hastalarında genelde kan fazlalığı mı olur, yani kan sayımlarında çok sağlıklı mı görünürler?
Kemik iliğinde aşırı kan yapımına neden olan bazı hastalıklarda tromboz riski çok yüksektir. Bu hastalıkları çok basit genetik testlerle kemik iliğini inceleyerek teşhis etmek mümkün. Kanda özellikle alyuvarlar ve kan pulcuklarının aşırı artması çok tehlikelidir. Kan sayımında bunlar yüksek bulunursa 'kanlı canlı' diye tabir edilmeden mutlaka bir hematoloğa başvurmak gerekir. Erken tanı konulursa, bu hastalar tedavi edilip sorunsuz hayatlarına devam edebilir. Kan sayımında veriler düşük çıktığı zaman hastalar hemen gelir de, yüksek çıktığında sevinip gelmezler. Oysa kan sayımının yüksekliği kadar düşüklüğü de tehlikelidir.
Bu hastalara kan bağışı önerilir mi?
Bu hastalardan belli aralıklarla kanlarının alınıp dışarı atılması gerekir. Bazen yılda iki, bazen iki ya da üç ayda bir kez bu işlemin desteklenmesi gerekir. Ama bu kanı birine bağışlamak önerilmez.
