Kanseri neden yenemiyoruz?

Kansere karşı verilen savaşta tümörler yıllardan beri bilim insanlarından daha hızlı davranıyor. Peki neden yüzyılın en büyük hastalığını yenmekte bu kadar yavaş ilerliyoruz? Bunun 5 nedeni var.

Giriş Tarihi 22 Nisan 2018, 00:00 Güncelleme 22 Nisan 2018, 10:48
Kanseri neden yenemiyoruz?

İÇİNDEKİLER



Bilim dergisi 'Science Illustrated' kanserin tedavisinde karşılaşılan zorlukları ve bunlara alternatif çözüm yollarını derledi. Geniş veri tabanı, genetiği değiştirilmiş bağışıklık sistemi ve yapay zekayla kanser tedavisinde bir umut ışığı yanabilir. İşte 5 zorluk ve alternatif çözüm önerileri:



1- KANSER HÜCRELERİ ÇOK HIZLI GELİŞİYOR

Her saldırıya karşı tedbirli kanserli hücreler, normal hücrelerden daha hızlı gelişiyor ve canları için savaşıyorlar. Çoğu kemoterapiye bağışıklık kazanıp yeni hücreler oluşturuyor ve bu yeni tümör kan dolaşımıyla başka organlara yayılıyor.


VERİ TABANI HARİTASI (ÇÖZÜM)

İnternet üzerinden oluşturulacak veri tabanı haritası, dünyadaki tüm doktorlara açık bir yol gösterici olarak kullanılabilir. Burada, kanserli hücreler hakkında bilgi paylaşımı şansı sağlanabilecek ve farklı kanser hücreleri hakkında bir bilgi birikimi oluşturulabilinir.


2- TÜMÖRLER GİZLİCE BÜYÜYOR

Pankreas kanserinde olduğu gibi, bazı kanserli hücreler devasa boyuta ulaşmadan fark edilemiyor ve bu yüzden bu tip kanserlerde ölüm oranı yüksek. Erken tanının önemi üzerinde duran bilim insanları, prostat ve göğüs kanserinde erken tanının işe yaradığını ve prostat kanseri için %99 göğüs kanseri içinse %33 iyileştirme olduğunu söylüyorlar.


KAN DEĞERLERİNİ ÖLÇME (ÇÖZÜM)

ABD'deki Pensilvanya Üniversitesi, 700 kanserli ve kansersiz hasta üzerinde yapmış olduğu deneyde, pankreastaki kanserli hücrelerin kana, özel proteinler (thrombospondin ve CA19-9) bıraktığını

keşfetti. Alınan kan örneği, kandaki protein değerlerini ölçebilen özel bir cam çubukta test ediliyor. Erken tanı açısından çok işlevsel olan bu çubuk, günümüzde yüksek maliyetli olsa da gelecekte sıradan bir kan değeri ölçme aleti olabilir.


3 -HER TÜMÖR FARKLI

Her bir kanserli hücre diğerinden farklı olduğundan her birinin de tedavisi de farklı. Bulunan herhangi bir tedavi bir hastada işe yarıyorken, diğer bir hastada yaramayabiliyor. Bu farklılık her birinin farklı hücrelerde ürüyor olmasından kaynaklı.


TÜMÖRLERİ SINIFLANDIRMA (ÇÖZÜM)

Her bir kanserli hücreyi DNA'sına ya da proteinlerine göre bir veri tabanı üzerinde sınıflandırmak. Sınıflandırılan her hücrenin bölümünde, tedavi şekli de belirtilecek. Bu uygulama günümüzde kullanılsa da, bilim insanları veri tabanını geliştirebilmek için çalışmalarını sürdürüyorlar.


4- KANSERLİ HÜCRELER, BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ ETKİSİ ALTINA ALIYOR

Bağışıklık sistemimiz, vücudumuzu her türlü hastalıktan korumaya çalışsa da kanserli hücreler, bunu engelleyebiliyor. Belirli nörotransmitterler yardımıyla, bu hücreler bağışıklık sisteminin düzenini bozuyor ve işlevini yitirmesine neden oluyor.



YAPAY BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ (ÇÖZÜM)

Doktorlar, bağışıklık sistemini, kanserli hücrelerin saldırmalarına karşı güçlendirmeye çalışıyor. Günümüzde, hastalar nörotransmitterlerin bağışıklık sistemine ulaşmaması için ilaçlar alabiliyorlar. Yapılan yeni çalışmalarda, bilim insanları CRISPR adı verilen genetiği değiştirilmiş ve kanserli hücrelerin yabancı olduğu bir bağışıklık sistemi oluşturuyor.


5- İNSAN-HAYVAN FARKI

Laboratuvar çalışmalarında, bulunan tedavi yöntemleri genellikle fareler üzerinde deneniyor ve bazen olumlu sonuçlar alınabiliyor. Fakat insanların metabolizmaları ve bağışıklık sistemleri hayvanlardan farklı olduğundan, hayvanlar üzerinde olumlu sonuçlar veren tedaviler, insanlarda işe yaramıyor.


YAPAY KANSERLİ HÜCRELER (ÇÖZÜM)

Hollandalı bilim adamları Hans Clevers ve Hans Bos'un yeni projesi olan 'yapay kanser hücresi' bilim dünyasında bir aydınlanmaya sebep olabilir. Hastalardan alınan örneklerle oluşturulacak bu yapay hücreler, tedavi yöntemlerinin denenmesi için daha kesin sonuçlar verecek.